احتمالاً تابه‌حال برایتان سؤال پیش‌آمده است که چرا به نظر می‌رسد استرس، مردان و زنان را به‌صورت متفاوتی تحت‌تأثیر قرار می‌دهد؟ پاسخ در عمق مغز ما، در ناحیه‌ای کوچک اما قدرتمند به نام اینسولا نهفته است.
برای اولین‌بار، محققان دانشگاه کالیفرنیا به بررسی چگونگی واکنش متفاوت اینسولا به استرس در مردان و زنان پرداخته‌اند که می‌تواند دریچه‌ای جدید به‌سوی پزشکی شخصی شده باز کند.
مانور والسولوا
برای تجزیه‌وتحلیل اینسولا، محققان از تکنیکی ساده اما قدرتمند به نام مانور والسولوا استفاده کردند. این یک تمرین ساده تنفسی است که هر کسی می‌تواند انجام دهد. در طول این تکنیک، نفس عمیقی می‌کشید، آن را نگه می‌دارید و بینی و دهان خود را با فشار بسته نگه می‌دارید. این مانند نگه‌داشتن نفس هنگام فشار است.
هنگامی که به این شکل نفس خود را نگه می‌دارید، بخش‌هایی از مغز شما که مسئول کنترل ضربان قلب و فشارخون شما هستند (مانند اینسولا) در اسکن‌های مغزی روشن می‌شوند. این ناحیه مانند یک مرکز مرکزی عمل می‌کند، اطلاعات مربوط به ضربان قلب و فشارخون شما را دریافت می‌کند و سپس به بدن شما می‌گوید که چگونه تنظیمات لازم را برای حفظ ثبات انجام دهد.
پزشکان از این تکنیک برای بررسی سلامت قلب استفاده می‌کنند و ورزشکاران نیز بدون اینکه خودشان بدانند هنگام بلندکردن وزنه یا فشارآوردن از آن استفاده می‌کنند. دانشمندان به‌ویژه به چگونگی تأثیر آن بر فعالیت مغز علاقه‌مند هستند.
عملکردهای اینسولا
اینسولا نقشی اساسی در همه چیز، از ضربان قلب و تنفس شما تا نحوه احساس احساسات و درک دیگران ایفا می‌کند.
مناطق مختلف درون آن در وظایف مختلف تخصص دارند. یک ناحیه ممکن است به شما کمک کند هنگامی که انگشت پای خود را می‌زنید درد را احساس کنید، درحالی‌که ناحیه دیگر به شما کمک می‌کند بفهمید که دوستتان غمگین است.
این تطبیق‌پذیری به اینسولا اجازه می‌دهد تا بر بسیاری از چیزها تأثیر بگذارد، مانند اینکه چگونه تصمیم می‌گیرید، چقدر از خودتان آگاه هستید و حتی چگونه آگاهی را تجربه می‌کنید.
هنگامی که تعادل ظریف ارتباطات درون اینسولا مختل می‌شود، می‌تواند زمینه‌ساز طیف وسیعی از احساسات منفی، از جمله افسردگی، اضطراب و حتی اعتیاد شود.
موضوع مطالعه
محققان می‌خواستند ببینند که آیا مغز مردان و زنان هنگام انجام آزمایش مانور والسولوا واکنش متفاوتی نشان می‌دهند یا خیر. برای انجام این کار، ۵۷ بزرگسال سالم (۳۷ مرد، ۲۰ زن) را که هیچ مشکل جدی سلامتی نداشتند بادقت انتخاب کردند.
در طول مانور، ضربان قلب، فشار تنفس و فعالیت مغزی هر شرکت‌کننده تحت نظارت قرار گرفت.
تفاوت‌های ساختاری در اینسولا
یافته کلیدی این مطالعه این است که ساختار اینسولا در هر دو جنس مرد و زن متفاوت است. به طور خاص، ناحیه قشر میانی کوتاه (MSG) در اینسولا در مردان نسبت به زنان برجسته‌تر است.
این مشاهده نشان‌دهنده طیف وسیع‌تری از تفاوت‌های مرتبط با جنسیت است که به طور بالقوه می‌تواند بر نحوه عملکرد مغز ما در جنبه‌های مختلف تأثیر بگذارد.
همدلی و آگاهی
زنان به طور معمول ماده خاکستری بیشتری در بخشی از مغز به نام قشر جزیره‌ای راست دارند. این ناحیه با احساسات، همدلی و درک بدن خود مرتبط است. وجود ماده خاکستری بیشتر در آنجا می‌تواند به معنای بهتر بودن زنان در پردازش این موارد باشد.
از سوی دیگر، مردان تمایل به داشتن چین‌های بیشتری در مغز خود دارند که به نام ژیر می‌شوند. این چین‌ها به آنها اجازه می‌دهد تا سلول‌های مغزی بیشتری را در همان فضا جای دهند و به طور بالقوه قدرت پردازش آنها را در مناطقی مانند تفکر، حافظه و آگاهی افزایش دهند.
محققان همچنین بررسی کردند که این ناحیه در مردان و زنان به تغییرات فشارخون چگونه پاسخ می‌دهد. آنها روی قسمت جلوی راست که مسئول مدیریت استرس و حفظ ضربان قلب و فشارخون بالا است، تمرکز کردند. یافته مهم و غیرمنتظره این بود که فعالیت این ناحیه در مردان در طول آزمایش افزایش پیدا کرد، درحالی‌که فعالیت آن در زنان پایین ماند.
“این ناحیه‌ای بسیار مهم از مغز است و ما انتظار چنین تفاوت‌های قابل‌توجهی بین مغز مردان و زنان را نداشتیم.”
“این ناحیه، اینسولا جلوی راست، با استرس و حفظ ضربان قلب و فشارخون بالا در ارتباط است. ممکن است این ناحیه در زنان به دلیل استرس روانی، پیش از انجام آزمون فعال شده باشد، بنابراین در طول آزمایش فیزیکی دیگر نمی‌توانسته فعالیت بیشتری داشته باشد. بااین‌حال، این احتمال هم وجود دارد که این ناحیه در مردان و زنان به‌صورت متفاوتی سیم‌کشی شده باشد.”
نقش هورمون‌ها
هورمون‌های جنسی، مانند استروژن و تستوسترون، نقش مهمی در نحوه عملکرد اینسولا دارند. آنها اساساً به سلول‌های اینسولا می‌گویند که چه چیزهایی را بسازند و چگونه، و نحوه سیم‌کشی آن را شکل می‌دهند.
ازآنجاکه سطح هورمون در مردان و زنان متفاوت است، به‌خصوص در دوران بلوغ و اواخر زندگی، اینسولا در نهایت در هر دو جنس به‌صورت متفاوتی سیم‌کشی می‌شود.
به‌عنوان‌مثال، استروژن باعث می‌شود اتصالات اینسولا در زنان بیشتر رشد کند و شاخه‌شاخه شود. این شبکه در پردازش درد و احساسات با هم بهتر است و به همین دلیل زنان بیشتر از مردان دچار میگرن می‌شوند.
پیش‌بینی خطرات سلامتی
این تحقیق نشان می‌دهد که مردان و زنان ممکن است در معرض خطر ابتلا به مشکلات سلامتی خاصی باشند و ممکن است لازم باشد درمان‌ها به طور متناسب تنظیم شوند.
“این چند سؤال را برای ما ایجاد می‌کند، مانند اینکه چرا تفاوت در الگوی مغز وجود دارد و آیا ممکن است این تفاوت‌ها نشان‌دهنده تفاوت در مسائل سلامتی برای مردان و زنان، به‌ویژه در تنوع بیماری‌های قلبی عروقی باشد.”
به‌عنوان‌مثال، اینسولا برای سلامت قلب مهم است، بنابراین درک تفاوت آن در مردان و زنان می‌تواند به توضیح اینکه چرا برخی بیماری‌ها، مانند سکته مغزی، در زنان در اواخر زندگی شایع‌تر است، کمک کند. این به این معنی است که ممکن است برای پیشگیری و درمان مشکلات قلبی در مردان و زنان به رویکردهای متفاوتی نیاز داشته باشیم.
نتایج مطالعه
این مطالعه همچنین به ما کمک می‌کند تا نقش اینسولا را در برخی از شرایط سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب درک کنیم. ازآنجایی‌که اینسولا در احساسات نقش دارد، فهمیدن نحوه عملکرد آن در مردان و زنان می‌تواند منجر به درمان‌های بهتری برای این شرایط شود.
علاوه بر این، اینسولا در نحوه احساس درد نیز نقش دارد که به‌ویژه برای شرایطی مانند میگرن که زنان را بیشتر از مردان تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، مهم است. این دانش می‌تواند به توسعه درمان‌های جدید درد که این تفاوت‌های جنسیتی را در نظر می‌گیرند، کمک می‌کند.
در کل، این تحقیق بر اهمیت درنظرگرفتن تفاوت‌های جنسیتی در پزشکی تأکید می‌کند. با درک نحوه عملکرد متفاوت بدن مردان و زنان، می‌توانیم درمان‌های شخصی‌تر و مؤثرتری برای همه ایجاد کنیم.
این مطالعه در مجله Frontiers in Neurology منتشر شده است.
